Raad voor Cultuur: Toegang tot cultuur; op weg naar een nieuw bestel in 2029 

In dit advies geeft de raad aan dat cultuur op dit moment onvoldoende toegankelijk is voor iedereen in Nederland. Het maakt uit waar je woont of je gemakkelijk naar een voorstelling kunt gaan, een museum kunt bezoeken of zelf kunt deelnemen aan cultuur. Ook voor de kans van makers of culturele organisaties op financiële ondersteuning maakt het uit waar zij zich bevinden. Dit is een probleem want een rijk cultureel leven is van grote waarde voor iedereen in Nederland, zowel voor het publiek als voor de makers en culturele organisaties.  

Gelders gedeputeerde Peter Drenth en panellid op 26 januari verwoordde het als volgt: ‘we mogen nadenken om echt buiten de hokjes te kijken en buiten de lijntjes te kleuren hoe we het goed kunnen doen voor het hele cultuur palet in Nederland.’ 

Cultuur Oost maakte een korte samenvatting van het advies.

De raad doet in het advies de volgende voorstellen voor verandering: 

• Kom tot een ‘Kaderwet cultuur’ en veranker daarin de zorg van het Rijk, provincies en gemeenten voor cultuur.  
• Hanteer brede begrippen van kunst en kwaliteit waarbij het bestaande aanbod wordt gekoesterd en het nieuwe wordt omarmd.   
• Draag bij aan cultuur in elke regio in het land. Het hoeft niet zo te zijn dat het aanbod en voorzieningenniveau overal gelijk is, maar op dit moment zijn de verschillen tussen regio’s te groot. Voor creatieve talenten maakt het bijv. uit waar ze wonen of werken, of ze vervolgens kansen krijgen en ontdekt worden. Het beschikbare geld wordt nu onevenredig verdeeld. Hiervoor is blijvend commitment vanuit provincies en gemeenten vereist.  
• Heb meer aandacht voor educatie en talentontwikkeling; maak die toegankelijker voor iedereen. Het stelsel draagt nu onvoldoende bij aan gelijke kansen voor jongeren om met cultuur in aanraking te komen en zich creatief te ontwikkelen. Cultuureducatie moet steviger verankerd in en om school en een hechtere verbinding tussen amateurs en professionals is nodig.  
• Verhoog het budget structureel met 200 miljoen euro per jaar.
• Er is bewust voor gekozen om het advies een ‘prototype’ te laten zijn. Vooral om stapsgewijs te komen tot een nieuwe manier van overheidsfinanciering van cultuur. Met daarin: 

1. Een duidelijkere taakverdeling en betere afstemming tussen overheden. 
2. Eén rijkscultuurfonds, met afdelingen met een provincie en Caribisch Nederland als werkgebied. Om zo alle regio’s vanuit cultuurbeleid aandacht te geven. De Raad voor Cultuur 'nieuwe stijl' zal dan niet meer adviseren over subsidieaanvragen, maar wel over de kaders en het beleid.  
3. Een breed begrip van kunst en kwaliteit. 

Voor Gelderland zien wij dat deze voorstellen meer ruimte bieden aan de regio’s en aan andere (organisatie) vormen van cultuur waarmee de toegankelijkheid van cultuur beleven en beoefenen vergroot wordt.  

Lees hier het hele advies Bekijk hier de livestream terug  

Lees hier de reactie van De Raad van Twaalf

Toelichting Raad van Cultuur in Tweede Kamer op 5 april 2024

 

Vragen? Neem contact op met een van de regiocoördinatoren Saliha Abba, Jan Temmink, Liza Westendorp of Caroline Wendel.